Hier kwam verandering in met de invoering van de panoramavrijheid (wet van 27 juni 2016 tot wijziging van het Wetboek Economisch Recht). Sinds 15 juli 2016 is het toegestaan reproducties te maken, zoals het nemen van foto’s, en te verspreiden van auteursrechtelijk beschermde werken die zich permanent in de openbare ruimte bevinden, zoals gebouwen en werken van beeldende of grafische kunst. Door deze panoramavrijheid in te voeren wou de wetgever een einde maken aan de inperking van de vrijheid van personen om foto’s te maken in het openbaar domein.
De wetgever vindt enerzijds dat iedereen de vrijheid moet hebben om foto’s te nemen in het openbaar domein. Anderzijds gaat ze ervan uit dat auteurs die een kunstwerk maakten om permanent in de publieke ruimte te plaatsen juist willen dat hun werk zoveel mogelijk bereik kent. België was trouwens een van de weinige landen in Europa waar het nemen van foto’s in de openbare ruimte nog verboden was. Door dit verbod nu op te heven, wil de wetgever inzetten op de harmonisatiegolf die het Europees auteursrecht kenmerkt.
Aan deze uitzondering op het auteursrecht zijn wel een aantal voorwaarden verbonden:
• Het werk moet gemaakt zijn om permanent in het openbare domein geplaatst te worden. Het moet dus gaan om straten en pleinen die permanent bereikbaar zijn. Werken die in musea met sluitingsuren, in privébezit of tijdelijk worden tentoongesteld, blijven beschermd en vallen dus niet onder deze uitzondering.
• De reproductie van het werk moet gebeuren zoals het zich daar bevindt. Het werk moet worden afgebeeld binnen zijn huidige omgeving en mag dus niet bewerkt worden door het bv. in een andere context te plaatsen.
• De reproductie mag geen afbreuk doen aan de normale exploitatie van het werk en geen schade toebrengen aan de auteur. Hiermee doelt de wetgever voornamelijk op de uitsluiting van elk direct of indirect commercieel gebruik. Postkaarten van het Atomium, een fotoboek van het MAS of bierviltjes van de Dikke Mathilde uitbrengen zonder toestemming is dus nog steeds verboden.
deAuteurs stelt zich vragen bij de algemeenheid van de tekst en de concrete toepassing ervan in de praktijk.
Voor u massaal aan het posten gaat, vergeet niet de naam van de auteur te vermelden. De morele rechten van de auteur spelen ook hier nog steeds.
Download hier de volledige wettekst van het nieuwe artikel XI.190, 2/1°